ĐỌC VÀ NGẪM 4: CHỈ LỬA LÀ RẤT THẬT CỦA T/G NGUYỄN CHU NHẠC

( Năm lớp 6, thầy dạy Ngữ Văn của tôi có bảo " trước 1 cô gái, 1 bức tranh, 1 khúc gỗ, tùy tâm trạng, vốn sống mà người ta có những cảm nhận khác nhau " , bài viết dưới đây xin thưa trước không phải là bài bình luận hay giới thiệu mà chỉ viết về sự phát hiện và cảm nhận của cá nhân , xung quanh " ngọn lửa thật " ấy, nếu có thể, rất mong ý kiến đóng góp của mọi người, đôi khi ta hoc được nhiều điều qua sự đóng góp ấy. Mến,)
Đối với một người hơn 30 năm gắn liền với hóa chất,ống nghiệm như tôi thì “lửa “chỉ là kết quả xúc tác của các nguyên tố hóa học, duy trì nhờ Oxi và tắt lịm với CO2.Đơn giản chỉ là như vậy
Cho nên , tên tập thơ” Chỉ lửa là rất thật” của nhà thơ , nhà báo Nguyễn Chu Nhạc đã gợi lên biết bao thắc mắc, tò mò, để rồi vỡ òa trong tôi biết bao cảm xúc.
“ Chỉ lửa là rất thật”, đó là ngọn lửa được nhen lên từ khi “ Em một thời má đỏ’ còn ta “ vờ ngó vầng trăng "(chỉ lửa là rất thật ), xa nhau rồi ,ngọn lửa ấy vẫn đượm âm thầm , dù đã cố gắng " Dửng dưng, ta thử dửng dung / Những gì gần gũi đã từng bên ta “(Dửng dưng ), nhưng chẳng thể nào thực hiện được vì” một giọt nước cũng nên sông /một từ cũng đủ rủ mong nhớ về “ (Một-tr 89)
. Ngọn lửa rất thật ấy đã thổi bùng nỗi nhớ “ Giữa bộn bề công việc / Sao ta lại nhớ người/Chẳng thể nào khác được, nỗi nhớ hóa trêu ngươi “ (Nhớ trong ta lại đầy – Tr 109)
Nếu như nhạc sĩ Vũ Thành An viết ‘ Nhớ em nhiều, nhưng chẳng nói, nói ra thì cũng vậy thôi ' thì tác giả tập thơ cũng nhận ra“ Biết rằng đã cuối thu rồi/ Biết là nhớ đứng, nhớ ngồi cũng không “ ( Tự nhủ – tr 144), nhưng tại sao nỗi nhớ lại trở nên “ vô tích sự “ như vậy, đơn giản vì “ người thì cũng đã người ta mất rồi “ , cách dùng từ thật xuất sắc ,nên dù tác giả khẳng định “ không bao giờ là phút cuối/mặc đời nhiều lúc chẳng bình yên/ không bao giờ là phút cuối. Xa em rồi nỗi nhớ thôi miên ‘ thì cũng phải đành “ xin gọi thầm tên nhau “ mà thôi.
Chỉ có lửa yêu thương rất thật ấy mới âm ỉ cháy suốt cuộc đời người đến như vây .
‘ Chỉ lửa là rất thật ", đó còn là ngọn lửa thắp lên từ lòng yêu quê hương, gia đình , thắp lên từ “ Ơi cái màu hoa gạo/ Rạo rực hoài tháng ba/Thắp lên những tầng lửa/Nỗi khắc khoải lòng ta” ( ơi cái màu hoa gạo ), nỗi khắc khoải ấy mang hình bóng người sinh thành giờ đã khuất
“ rồi ra ngoài ngõ sân trong/mẹ thu lá cả mùa đông vun đầy/đốt lên rấm đống khói bay, nay ngồi nhớ Lại chợt cay mắt mình “ (Cuôi năm ta lai về quê ).
Ngọn lửa ấy đượm nồng ngay cả khi lãng du nơi khoảng trời xa lạ
“Danube là Danube ơi/lặng lẽ nhịp cháy lòng, dòng sông quê hoa niên một thuở (trên dòng Danube ), để rồi, ngôi nhà từ đường được hình thành, dựng lên, chắt chiu bảo tồn nghĩa tình gia tộc.
“ Vườn nhà đã mấy lần cây / Ngôi thừa tự mới sao tày công ơn“
“Chỉ lừa là rất thật “còn cháy lên từ cõi ảo “ Đánh đôỉ cả giấc mơ, để có được mấy người bạn thật “ để mà hài lòng “ quen thêm mươi người bạn/được vài kẻ tri âm” cho dù ngày nào đó” mất hết xác chữ ‘ thì hồn cốt thơ văn vẫn ở cả trong tâm ” ( Với bạn bè Blog Tiếng Việt ), chẳng gì thấu đáo hơn, sâu sắc hơn về lẽ tồn tại,được mất trong cõi vô thường này
“ Chỉ lửa là rất thật “ còn cho người đọc ngạc nhiên, để rồi thán phục biệt tài phù phép ngôn ngữ của tác giả ,những cặp từ, những câu thơ mang phong cách rất riêng mà chẳng cần ghi rõ tên tác giả, người đọc vẫn có thể nhận ra “những là lần lữa bấy chầy “, rồi lại “ tìm đâu bòng dáng người ơi, đã từng “, hay “ đêm mây mẩy cả vì sao /ai mây mẩy chín dần vào giấc ta “
Điểm thú vị là ngọn lửa thật ấy hiện hữu rất nhiều qua hình ảnh cháy bùng của thiên nhiên, cảnh vật , người đọc dễ dàng nhận ra sự hừng cháy , nhận ra màu đỏ lửa điểm xuyết cả tập thơ “kìa bông hoa lựu thập thò lửa nhen” , “ đất đỏ hừng hực lên hơi “ hay “ trong đẫm ướt loài cây lá đỏ /cháy cho ta và nữa, cho ai “, những hàng cây lộc đỏ/ bùng lên phố lối ta qua “.
Với 108 bài thơ, tập thơ “ chỉ lửa là rất thật “ đã truyền cho người đọc cảm xúc lâng lâng, ngậm ngùi và bình an khó tả, để khi gấp lại, hồi tưởng cuộc họp mặt truyền thống vừa qua, bất chợt nhận ra rằng bao nhiêu bằng khen, thành tích, kỷ niệm chương… là ảo, chỉ có ngọn lửa yêu người, yêu nghề là thật, đủ khiến cho ai vững vàng trên buc giảng, đủ khiến những cách chim ra ràng, bay đi khắp nơi đều nhớ cội nguồn yêu dấu để quay về
Xin cám ơn tác giả về những gì điều rất thật mà ngọn lửa mang lại giữa bộn bề trách nhiệm này.